Opeisbaarheid van het kindsdeel
Ik zei al dat er gedurende het leven van beide ouders geen sprake is van een kindsdeel, laat staan van enige opeisbaarheid daarvan. Dat wordt doorgaans anders indien één van de ouders is overleden en de wettelijke verdeling of de zogenoemde ouderlijke boedelverdeling van toepassing is. Op grond daarvan zijn de kinderen en de langstlevende samen de erfgenamen.

Vervolgens wordt echter via genoemde verdeling de langstlevende de enig eigenaar. De kindsdelen worden dan omgezet in een vordering in geld op de langstlevende. Deze vorderingen zijn over het algemeen slechts zeer beperkt opeisbaar.

Testament
Wanneer zijn de kindsdelen respectievelijk de vorderingen dan wél opeisbaar? Meestal wordt die vraag gesteld aan de hand van een concreet geval. Bijvoorbeeld: "Mijn moeder is overleden en mijn vader gaat samenwonen met een nieuwe vriendin. Kan ik mijn kindsdeel opeisen?" Of: "Mijn moeder gaat het huis verkopen. Kan ik mijn kindsdeel opeisen?" Sommige kinderen lijken erg ongeduldig te zijn.

Ook bij deze vragen is mijn antwoord doorgaans vrij kort: "Kijk maar in het testament!" In het testament staan de gevallen omschreven waarin de vorderingen van de kinderen opeisbaar zijn.

Over het algemeen zijn de vorderingen opeisbaar in de volgende gevallen:

bij overlijden van de langstlevende;
als het financieel niet helemaal goed gaat;
als er een nieuwe partner is en er gemeenschap van goederen dreigt;
als er sprake is van gedwongen intering op het vermogen.
De gevallen van opeisbaarheid binnen het systeem van de wettelijke verdeling zijn nog beperkter. De kans van daadwerkelijke opeisbaarheid is over het algemeen dus behoorlijk klein. Kinderen moeten gewoon even wachten, en op is op.

Er zijn twee nalatenschappen. Het moederserfdeel zal opeisbaar zijn geworden bij het overlijdenvan vader.
U bent geen erfgenaam in de nalatenschap van uw vader. U kunt een beroep doen op uw legitieme. Daarmee krijgt u aanspraak op de helft van uw gewone kindsdeel. In de meeste testamenten wordt een clausule opgenomen waardoor de legitieme pas opeisbaar wordt bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot.
Mijn inschatting: uw moederserfdeel is wel opeisbaar, uw legitieme (nog) niet.