Politie, Justitie
Particulier
Rechten tijdens ondervraging/arrestatie?
Ik werd onlangs ondervraagd door politie n.a.l.v. een ruzie die ik had gehad op straat in een klein dorp waar ik doorheen passeerde als wandelaar. Er was geheel geen sprake van geweld of bedreiging, van mijn kant niet en ook van de andere kant niet. De hele ruzie was niet meer dan geschreeuw naar elkaar, waarbij ik de andere partij (meerdere mensen) niet eens benaderde (d.w.z ik liep niet eens op ze af). Toch werd de politie gewaarschuwd door "bezorgde burgers" en ik werd dus iets later door politie ondervraagd toen ze mij in een supermarkt hadden gevonden. (Ik had me niet verstopt maar was simpelweg broodjes gaan kopen toen de woordenwisseling ten einde was. Ik wist niet eens dat mensen de politie verwittigd hadden.) De politie wilde een gesprek met mij buiten de winkel, dus ik liep met ze mee en daar hebben we een lang gesprek gehad. Er volgde geen arrestatie of boete, alleen een "vordering om het dorp te verlaten". Echter, bepaalde dingen vielen me op in het gesprek, en daar heb ik een paar vragen over.
1. Ik stelde aan het begin de vraag of "dit een staandehouding of een aanhouding" was. Het antwoord van de politie was dat het in eerste instantie een "gesprek" was. Ik dacht dat elk "verplicht" gesprek, d.w.z. elk gesprek waarbij je niet vrij bent om gewoon weg te lopen, een "staandehouding" was. Is dit niet zo? Een aanhouding was het duidelijk ook niet. Hoe noemt men dan een min of meer verplicht gesprek (met de politie) op straat?
2. Later in het gesprek gebruikte de politie deze vraag (zie punt 1) tegen mij. Ze zeiden: "Als u met zo'n vraag begint dan weten wij al waar we mee te maken hebben." Is dit gepast? Mag de politie een juridisch zinnige vraag (ik mag toch weten of ik gearresteerd wordt??) gebruiken als argument dat ik een "moeilijkdoener" ben? Ik stond hiervan versteld.
3. Heb ik tijdens zo'n gesprek (op straat dus, zonder arrestatie) het recht om te zwijgen? En als ik zwijg, kan dit tegen me gebruikt worden, bijv. met de redenering "met iemand die niet spreek is duidelijk iets mis", o.i.d.? Ik weet dat de politie een "cautie" moet geven als ze iemand officieel verhoren, en dat zwijgen dan dus niet tegen je gebruikt kan worden. Geldt hetzelfde bij zwijgen tijdens een ondervraging op straat, ook als de politie geen "cautie" gegeven heeft?
4. De politie vroeg natuurlijk om mijn identiteitsbewijs, en dat heb ik ze zonder bezwaren getoond. In hun systeem zagen ze dat ik geen arrestaties, geen veroordelingen, en geen openstaande boetes had. Maar ze zagen dat ik wel een paar aantekeningen had, waarvan er één betrekking had op een incident dat een beetje leek op het incident waar ze me over aanspraken. (Bij dat eerdere incident was de politie het met mij eens dat het een opgeklopte, overdreven melding betrof, maar of dat in het politiesysteem genoteerd is weet ik niet.) De politie stelde me de strikvraag "bent u wel eens eerder over zoiets aangesproken"? Ik gaf het eerlijke antwoord "ja", maar besefte me later dat het een vervelende strikvraag was. Waarom *zei* die agent niet gewoon dat hij *zag* dat ik eerder over zoiets aangesproken was. Mag hij het op deze verraderlijke manier inkleden, net alsof hij me wil verleiden om erover te liegen?
5. Is het mogelijk de notities in het politiesysteem in te zien? Kan ik bijvoorbeeld op een politiebureau vragen om inzage in de notities die de politie omtrent mij gemaakt heeft?
6. Later in het gesprek nam de "good cop" het over en gaf mij een verhaal dat de andere betrokken misschien "ook niet zo netjes" waren geweest enz. enz., maar toen voegde hij er aan toe dat ik toch wel moet oppassen dat ik niet in "het strafrecht" verzeild zou raken. Ik vond dit een beetje een dreigende opmerking. Ik heb nog nooit een strafbaar feit gepleegd, een blijkbaar werd dat ook deze keer weer niet geconstateerd. Wat bedoelt hij dan? Of is dit gewoon een beetje bangmakerij?
Excuses voor het lange verhaal. Bijvoorbaat dank.
1. Ik stelde aan het begin de vraag of "dit een staandehouding of een aanhouding" was. Het antwoord van de politie was dat het in eerste instantie een "gesprek" was. Ik dacht dat elk "verplicht" gesprek, d.w.z. elk gesprek waarbij je niet vrij bent om gewoon weg te lopen, een "staandehouding" was. Is dit niet zo? Een aanhouding was het duidelijk ook niet. Hoe noemt men dan een min of meer verplicht gesprek (met de politie) op straat?
2. Later in het gesprek gebruikte de politie deze vraag (zie punt 1) tegen mij. Ze zeiden: "Als u met zo'n vraag begint dan weten wij al waar we mee te maken hebben." Is dit gepast? Mag de politie een juridisch zinnige vraag (ik mag toch weten of ik gearresteerd wordt??) gebruiken als argument dat ik een "moeilijkdoener" ben? Ik stond hiervan versteld.
3. Heb ik tijdens zo'n gesprek (op straat dus, zonder arrestatie) het recht om te zwijgen? En als ik zwijg, kan dit tegen me gebruikt worden, bijv. met de redenering "met iemand die niet spreek is duidelijk iets mis", o.i.d.? Ik weet dat de politie een "cautie" moet geven als ze iemand officieel verhoren, en dat zwijgen dan dus niet tegen je gebruikt kan worden. Geldt hetzelfde bij zwijgen tijdens een ondervraging op straat, ook als de politie geen "cautie" gegeven heeft?
4. De politie vroeg natuurlijk om mijn identiteitsbewijs, en dat heb ik ze zonder bezwaren getoond. In hun systeem zagen ze dat ik geen arrestaties, geen veroordelingen, en geen openstaande boetes had. Maar ze zagen dat ik wel een paar aantekeningen had, waarvan er één betrekking had op een incident dat een beetje leek op het incident waar ze me over aanspraken. (Bij dat eerdere incident was de politie het met mij eens dat het een opgeklopte, overdreven melding betrof, maar of dat in het politiesysteem genoteerd is weet ik niet.) De politie stelde me de strikvraag "bent u wel eens eerder over zoiets aangesproken"? Ik gaf het eerlijke antwoord "ja", maar besefte me later dat het een vervelende strikvraag was. Waarom *zei* die agent niet gewoon dat hij *zag* dat ik eerder over zoiets aangesproken was. Mag hij het op deze verraderlijke manier inkleden, net alsof hij me wil verleiden om erover te liegen?
5. Is het mogelijk de notities in het politiesysteem in te zien? Kan ik bijvoorbeeld op een politiebureau vragen om inzage in de notities die de politie omtrent mij gemaakt heeft?
6. Later in het gesprek nam de "good cop" het over en gaf mij een verhaal dat de andere betrokken misschien "ook niet zo netjes" waren geweest enz. enz., maar toen voegde hij er aan toe dat ik toch wel moet oppassen dat ik niet in "het strafrecht" verzeild zou raken. Ik vond dit een beetje een dreigende opmerking. Ik heb nog nooit een strafbaar feit gepleegd, een blijkbaar werd dat ook deze keer weer niet geconstateerd. Wat bedoelt hij dan? Of is dit gewoon een beetje bangmakerij?
Excuses voor het lange verhaal. Bijvoorbaat dank.