Zakelijk, Arbeid, Schade
Particulier
Geachte vraagsteller,
Dat hangt er van af. Het is voor het bepalen van uw rechten en plichten onder meer van belang wat er over wijzigen van functie/voorwaarden e.d. in uw overeenkomst/reglement/cao staat. Het algemene uitgangspunt is dat een werkgever arbeidsvoorwaarden/een functie niet mag wijzigen zonder voorafgaande toestemming van de werknemer.
Er zijn echter uitzonderingen:
1. Is een eenzijdig wijzigingsbeding overeengekomen, dan heeft de werkgever geen voorafgaande toestemming nodig van de werknemer om de arbeidsvoorwaarden te wijzigen. Tenminste:
•Het wijzigingsbeding dient schriftelijk te zijn overeengekomen. Het beding kan staan in de arbeidsovereenkomst, de CAO of een personeelsgids die van toepassing is verklaard.
•De werkgever dient een zwaarwichtig belang te hebben bij de wijziging, bijvoorbeeld om een mogelijk faillissement of ontslagen af te wenden. En dit werkgeversbelang dient zwaarder te wegen dan het belang van de werknemer, zodat het belang van de werknemer dient te wijken.
2. Indien geen eenzijdig wijzigingsbeding is vastgelegd, zijn er echter ook nog wel mogelijkheden voor de werkgever.
Uit de rechtspraak blijkt wel van strikte voorwaarden:
•Er moet sprake zijn van gewijzigde omstandigheden, welke voldoende aanleiding vormen voor het doen van een voorstel om de voorwaarden te wijzigen;
•Het voorstel moet redelijk zijn, gezien alle omstandigheden van het geval.
•Van de werknemer kan in alle redelijkheid gevergd worden, dat hij het voorstel aanvaardt.
Of de wijziging redelijk is, hangt onder meer af van:
• De aard van de gewijzigde omstandigheden. Een rechter zal een voorstel sneller redelijk achten, indien werkgever kan aantonen dat er in het bedrijf sprake is van zware bedrijfseconomische problemen. Een voorbeeld is aanbieden van een lagere functie om het ontslag van de werknemer te voorkomen.
•De aard en ingrijpendheid van de wijziging. Zo kan het wijzigen van de functie aanzienlijk ingrijpender zijn dan het afschaffen van een bonus.
•Het belang van de werkgever. Grote financiële problemen kunnen een gerechtvaardigd belang vormen, verhoging van de winst niet.
•Het belang van de werknemer bij niet-wijzigen. Bij overplaatsing kan bijvoorbeeld een rol spelen dat wegens persoonlijke omstandigheden de werknemer niet ver kan reizen.
• Is er een redelijke afbouwregeling mogelijk? Kijk er ook naar of er een CAO van toepassing is, of dat een eventuele OR geraadpleegd moet worden. En is de wijziging collectief of individueel?
Reactie van de vraagsteller
Hartelijk dank voor uw uitgebreide antwoord.
Er is volgens mij helaas wel sprake van een eenzijdig wijzigingsbeding. Als ik uit het personeelsreglement citeer:
"zowel werknemers als werkgever zullen zich aan dit reglement houden. In alle andere gevallen waarin dit reglement niet voorziet, beslist de directie".
Verder kan ik in zowel de arbeidsovereenkomst als in het reglement niet veel vinden over dit onderwerp. Het enige wat er wel instaat is aanpassing arbeidsduur. Maar volgens mij is dat minder of meer uren draaien. Bij ons gaat het alleen om de verdeling van de uren op de dag.
Om u te schetsen wat de situatie is. Bij onze werkzaamheden hebben wij daglicht nodig. zodoende hebben wij een winter en een zomer rooster. Nu wil de werkgever dat het zomer rooster in de winter blijft doorlopen. Dat houd in dat wij als personeel in de winter tot 20:00 of zelfs 21:00 staan te werken in het donker.
Buiten het feit dat het voor de werkzaamheden niet wenselijk is, zijn er mondelinge afspraken over dat wij niet in het donker werken. Mijn collega werkt al 7 jaar op deze manier, zelf werk ik al 4 jaar op deze wijze.
Wat ik uit uw antwoord begrijp is dat de werkgever dit alleen zou kunnen doen als het financieel niet gezond zou zijn en als het ten koste van banen zou gaan. Klopt dit?
Geachte vraagsteller,
Wat u citeert is geen wijzigingsbeding. Voorbeelden van zo’n algemene/specifieke bedingen zijn:
- De werkgever behoudt zich het recht voor om de arbeidsvoorwaarden eenzijdig te wijzigen indien hij daarbij een zodanig zwaarwichtig belang heeft dat het belang van de werknemer dat door de wijziging wordt geschaad, daarvoor naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken.
- Voor werknemer zullen, behoudens noodzakelijke wijzigingen daarin, de bij werkgever algemeen geldende werktijden van kracht zijn.
- De standplaats van werknemer zal bij aanvang van de arbeidsovereenkomst x zijn, maar werkgever behoudt zich het recht voor hierin wijziging aan te brengen, waarbij hij zich evenwel verbindt een aanzeggingstermijn van x maanden in acht te nemen.
- Werknemer verplicht zich ook andere werkzaamheden te verrichten dan die tot een normale uitoefening van zijn/haar functie behoren indien deze werkzaamheden redelijkerwijze van hem/haar verlangd kunnen worden.
Maar ook zonder dergelijke beding zijn wijzigingen mogelijk onder bepaalde voorwaarden zoals aangegeven onder punt 2 van mijn eerdere antwoord. Al die aspecten spelen een rol. Het gaat dus niet alleen om de aspecten die u noemt (financiën/banen).
Uw situatie is dan ook niet te beoordelen zonder alle omstandigheden te kennen waaronder de argumenten voor de werkgever.
Met vriendelijke groet,