Overheid, Gemeente, Vergunning
Particulier
U schrijft dat de gemeente uw gebruik van gemeentegrond al 35 jaar heeft gedoogd. Dit impliceert dat u heeft geweten dat u gebruik maakte van een strook grond die niet uw eigendom is. Als u altijd heeft geweten dat de strook grond van de gemeente was, dan bent u al die jaren van gebruik een zgn. houder van de grond geweest. Een houder van een (onroerende) zaak kan nimmer eigenaar worden door middel van verjaring, oftewel een houder kan geen bezitter en dus eigenaar door verjaring worden. Ook als u niet wist dat de grond eigendom van de gemeente was, maakt u dat nog geen bezitter en dus eigenaar door verjaring, omdat u de mogelijkheid heeft (gehad) om bij het kadaster te controleren van wie die grond was. U kunt dus geen eigenaar worden van de strook grond door verkrijgende verjaring.
De gemeente heeft uw gebruik al die jaren gedoogd. Van een gedoogbeleid is meestal geen sprake, maar u kunt bij de gemeente wel een beroep doen op het feit dat zij al die jaren heeft gedoogd. Of dit beroep slaagt is maar zeer de vraag. Dat hangt af van de gedragingen van de gemeente al die jaren. U kunt eventueel nog vragen om een schadevergoeding omdat u al die jaren de strook grond ook heeft onderhouden.
Uw achterliggende vraag is of u aanspraak kunt maken op het eigendom van de grond als gevolg van verjaring.
Voor verjaring is vereist (a) dat u zich een tijdlang met betrekking tot het stuk grond als eigenaar hebt gedragen, en (b) dat dat voor de buitenwereld ook kenbaar was.
Bij verjaring zijn dus twee zaken van belang:
1. U moet zich ten aanzien van het stuk grond als eigenaar hebben opgesteld. Dat is nodig omdat de wet voor verjaring 'bezit' eist en juridisch betekent 'bezit' dat u zichzelf als eigenaar gedraagt. Als u niet kon weten van het werkelijke verloop van de erfgrens is bezit gedurende 10 jaar vereist. Kent u de werkelijke stand van zaken wel, dan is bezit gedurende 20 jaar vereist. Van bezit is geen sprake als u het eigendomsrecht van de gemeente erkent. Van erkenning van het recht van de gemeente is onder meer sprake als u de gemeente ooit hebt gevraagd of u het stukje grond kon kopen of gebruiken. Als u op deze manier toestemming vraagt, gedraagt u zich niet als eigenaar en is er geen sprake van bezit (laat staan gedurende 20 jaar). In principe dient het bezit gedurende 20 jaar door dezelfde persoon te worden voortgezet. Het mag dus niet zo zijn dat de periode van 35 jaar bestaat uit drie perioden (van bijvoorbeeld 10, nog eens 10 en 15 jaar) waarin opeenvolgende bewoners gebruik hebben gemaakt van het stukje grond.
2. Voor de buitenwereld moet duidelijk zijn dat u zich ook daadwerkelijk als eigenaar beschouwde. Dat kan blijken uit het 'visueel' bij uw eigen grond trekken van het stukje gemeentegrond. Bijvoorbeeld door om het stukje gemeentegrond een hek te zetten waardoor het 'optisch' bij uw tuin behoort. Uitsluitend het onderhouden van het stukje grond is niet voldoende.
Als aan beide voorwaarden is voldaan, dan bent u door verjaring eigenaar geworden van het stukje grond. U geeft aan dat de gemeente het gebruik van de grond heeft 'gedoogd'. Als u daarmee bedoelt te zeggen dat de gemeente de situatie 35 jaar op zijn beloop heeft gelaten, dan heeft dat verder geen gevolgen. Als het gedogen uit iets anders bestaat, dan hoor ik dat graag.
305; 317 en 318 boek 3 burgerlijk wetboek zijn hier van toepassing. De verjaringstermijn is 20 jaar - als de verjaring is gaan lopen. De gemeente kan deze verjaaringstermijn hernieuwen door schriftelijk alle rechten voor te behouden en vervolgens binnen 6 mnd een procedure te starten. Daarmee is ze te laat.
Twee aandachtspunten: erken onder geen beding het eigendomsrecht van de gemeente, ook niet door aan te geven dat u op gedogen mocht vertrouwen. Enerzijds stuit erkenning een lopende verjaringstermijn, anderzijds kan het wijzen op wetenschap dat u de grond ik gebruik heeft gekregen. Dan bent u houder ter goeder trouw en gaat de verjaringstermijn niet lopen. Als de gemeente dat niet met succes kan roepen heeft u goede kansen bij een rechter gelijk te krijgen.
Mijn advies: Schrijf niets - u kunt per ongeluk te veel zeggen - maar raadpleeg een jurist en eis met ene advocaat via de rechter een verklaring van recht dat de grond uw eigendom is geworden op grond van verjaring.